Laatste dagen Cambodja

Verkorte versie; geslaagde afscheidsavond, opzoek naar wat nog interessant is in Cambodja en snel verder, Laurens komt!

Onze stoere vriendinnen uit Texas, Kiley en Jessi Mae, zijn keurig op tijd en schuiven aan tafel bij. Het is onmiddellijk gezellig en direct als wij Hollanders zijn stel ik voor de duidelijkheid maar even twee vragen. Inderdaad, Kiley en Jessi zijn een stelletje en vinden ons niet Gay, wel die bevestigingen doen ons deugt. De hormonen kunnen aan de kant en alle ingrediënten voor een gezellig avond zijn aanwezig en gezellig wordt het.
De Gay-bar ziet er prima en heel subtiel uit maar aangezien de pils vijf maal duurder is kiezen wij voor een ander onderkomen totdat wij eruit worden geschopt. Dan nog maar een after-party op het dinerterras van een locale ondernemer die voor vier bier graag nog even openblijft. Het afscheid valt zwaar en er moet op zijn Hollands gekust worden en de meiden willen nog een knuffel. De knuffel met Kiley is zoals je van een knuffel mag verwachten. Mijn knuffel met Jessi komt echter nog het dichtst in de buurt van mijn motorongeluk van een paar publicaties geleden. Als zij mij dan ook nog even de lucht in moet tillen kijken alle Cambodianen alsof zij water zien branden.

Volgende dag per boor naar Battambang over een groot meer, waar ik al eerder was geweest, en een rivier op. De boot is instabiel en de schipper heeft een stuurtechniek waardoor de boot telkens slagzij lijkt te maken. Zit allemaal niet echt ontspannen en dan praat ik nog niet eens over de kwaliteit van de kussens en de vergelijking met sardines.
Toch is het genieten met al dat authentieke leven langs de waterkant in drijvende huizen, veel bootjes en zwemmende kinderen die je onvermoeibaar gedag blijven zeggen. De natuur komt tot aan de rand van het water. Diverse vogelsoorten duiken weer op en dat is eigenlijk nog niet veel gebeurd. Reigers, ooievaars en kleiner gevogelte.
De rivier verandert en heeft meer van een sloot weg waardoor de boot traag voortgaat en de matroos moet bijspringen om bij ondieptes mee te sturen. Na enkel uren ploeteren, komt men tot de conclusie dat dit niet meer kan en wordt het hele gezelschap overgeladen in twee pick-ups, inclusief de bagage. We begaan een weg als Parijs-Dakkar, wat herkenbaar weer, en het laatste stukje ongekleurde bil wordt nu ook blauw. Enerverende ervaring weer maar ik heb mij wel eens voor minder geld laten mishandelen en uitgeput stort ik ’s avonds op bed.

Battambang is een stadje met diverse oude Franse koloniale gebouwen volgens de Lonely Planet. Maar of ik loop te slapen of de LP was erg rooskleurig. Wat er dan overblijft, is een stad aan het begin van een ontwikkeling waar je met moeite twee dagen doorbrengt. Dat doe ik dus ook niet en vertrek weer na een dagtripje in de tuktuk en een theater avondje bij een school met professionele aanpak onder Europese begeleiding.
In de school worden kinderen naast hun gewone studie ook artistiek opgeleid. Schilderen, toneel, muziek, acrobatiek staan allemaal op het programma en men heeft momenteel een echte toer door Europa om gelden in te zamelen. De voorstelling is leuk maar laat zien dat het echte talent, op twee na, nu in Europa zit. Na de voorstelling is er de mogelijkheid voor 6$ een driegangen diner te nuttigen en daar maak ik gebruik van. Met Willy, die naast mij op de tribune zat, als tafeldame kan ik na vier weken onafgebroken Engels eindelijk weer eens Nederlands praten. Het eten is voortreffelijk en wordt door de leerlingen zelf bereid en opgediend, ook een deel van de opleiding. Na afloop is ons een vrijvervoer naar het hotel beloofd en nadat de mini-Van het bij de start al begeeft worden wij met zijn allen weer herkenbaar in een tuktuk geperst.

Volgende dag een rondje in de tuktuk voor mijzelf. Leuke authentieke dorpjes rond Battambang met wat huisvlijt in de vorm van zelfgemaakt rijstpapier voor de springrols of zoals jullie beter zult begrijpen de Vietnamese loempia. In de een of andere visfabriek wordt “viskaas!!!!!!” gemaakt. Hier ruik je dus de meest bizarre lucht van twee kwade en het eindproduct schijnt, in drie kwaliteiten verkrijgbaar, eetbaar te zijn, ik sla een keertje over.
Na nog een bezoekje aan één van de vele killing Fields is de depressie volledig. Hier wordt klip en klaar even verteld met welke gruwel praktijken de mensen aan hun einde kwamen en wat wij eerder al vermoeden wordt in het kwadraat bevestigd.
Ook nog even een oude tempel die door de Khmer Rouge tot puin is geschoten volgens de gids. Alleen ontbreken de kogelgaten en houd ik het dus maar op natuurlijk verval. Een gesprek dat ik aanknoop met de gids over deze tijd wordt vriendelijk beantwoord maar subtiel wordt ook aangegeven dat het onderwerp moeilijk is. Ik stop en bied excuus aan.
Wij bezoeken de bamboetrein, een naam die meer doet vermoeden dan de werkelijkheid maar dat had ik dan ook al gelezen. Op een stalen frame zijn bamboelatten gespannen en het geheel wordt op twee assen met spoorwegwieltjes geplaatst en door een benzinemotortje met V-snaar verbinding voortbewogen. Door de motor over een sleede naar voren en naar achteren te schuiven kun je de snelheid een beetje regelen en vaart verminderen. Allemaal een kwestie van timing dus. De rails lopen als twee met de handgetekende parallellenlijnen en liggen ook niet altijd op gelijke hoogte. Dat is aan mijn toch al zwaargehavende kont te merken.
Als je niets te doen hebt doe je dit dus schijnbaar en ik ga 20 minuten in beide richtingen, als Jan met de korte achternaam, op een kussentje dom om mij heen zitten kijken.

Ik vertrek naar Koh Kong, een natuurreservaat aan de kust en mijn verwachtingen zijn hooggespannen. Om die plaats te bereiken moet ik 500 kilometer om een paar bergjes heen reizen en verblijf weer in Phnom Penh. Als verloren zoon word ik in het mij bekende hotel binnengehaald, inderdaad het seizoen in slappies.
Koh Kong staat ook aan het begin van een ontwikkeling maar doet hier meer mee dan Battambang. De dichtbij gelegen Thaise grens heeft daar misschien mee te maken maar het is er redelijk gezellig. Wel veel oude mannen die hier, al of niet succesvol, een bestaan aan het opbouwen zijn. Een gesprek met een van hun leert dat je voor het grote geld hier niet zijn moet maar wel een prettig leven kunt hebben. In stilte bedenk ik mij dat je er dan anders uit zou zien of is het weer het kip en het ei verhaal?
Rondlopende door het stadje schuif ik een café binnen en bekijk met twee gezellige Engelse een rugby wedstrijd op TV. Dat was lang geleden en weer eens leuk om te zien.

Ik huur een brommer en kar wat in het rond, ditmaal zonder brokken. Een waterval waar, door het droge seizoen, bijna geen water stroomt maar wel een paar poeltjes zijn. Moederziel alleen ga ik in Adamskostuum te water. Mooie omgeving met glashelder water en vissen die gelukkig van mijn lichaam afblijven.
Verder naar nog wat originele dorpjes en het mangrovebos. Aan de kust hier strekt dit op drie na grootst mangrovebos van de wereld zich uit over een breedte van circa 60 kilometer en een diepte van circa 28 kilometer de zee in. Op één plaats heeft de bevolking een wandelpad door het bos aangelegd met picknickplaatsen of zo je wilt siëstaplaatsen. Nog even naar de pislauwe zee in de buurt van Thailand en een gesloten zeepark en de dag is ten einde.

Volgende dag met de speedboot naar een afgelegen eiland om te snorkelen. Met een noodgang worden wij over een wasbord van golfjes door het mangrovebos gemarteld. H e e e e e l e e r r u u g m o o o o i i e e. De kleuren groen van de bomen zijn fluorescerend in het zonlicht en vogels!!! We zien vogels, twee verschillende soorten ijsvogel waarvan er eentje ter grote van een kraai met een snavel die ik tijdens het snorkelen niet wil tegenkomen.
We bezoeken een authentiek vissersdorpje waar de kleine kinderen twee jaar geleden nog bang en huilend wegkropen voor onze Franse gids. Alle woningen op palen en boot voor de deur zoals wij dat met onze auto’s ook altijd willen.
Het eiland is prachtig met het bekende Bountystrand, blauwe zee, palmen en andere exotische bomen tot dicht aan het water en zelfs een heuse lagune. De juiste setting voor het kleffe paartje dat mij op de reis vergezelt. Hij Amerikaan en zij Poolse, wisselen liefdevolle kusjes uit in een hobbelige boot recht in mijn gezichtsveld, ze moesten per se voorin zitten.
Snorkelend met mijn kop in de zee heb ik er geen last meer van en doe mij tegoed aan de aanblik van vissen, schelpen en apen. De laatste niet in zee maar op het land. Gevlucht waarschijnlijk voor de alles vretende Cambodianen die verder geen wild in leven laten.
Tussen de rotsen zie ik een afwijkende vorm die mijn aandacht trekt. Ik zwem terug, duik en kom boven met een ruggenwervel van vermoedelijk een walvis. De gids gaat hem op het boekingskantoor tentoonspreiden.
De terugweg is spannender dan de heenweg door de opkomende wind en golven en het dreigende onweer. Dat mag ons kleffe stel echter niet deren dat weer als eerste in de boot zit en dus vooraan, of word ik onbewust op een gemis opmerkzaam gemaakt? Net voor de regen zijn wij terug van deze zeer geslaagde dag en de volgende dag vertrek ik.

Voor mijn reis richting Saigon boek ik een trip van twee dagen en een nacht. Grotendeels over water en dus door de Mekongdelta met wat bezoekjes aan drijvende dorpen en een viskwekerij. Eén grote teleurstelling en weer weet ik waarom ik niet van dit soort tripjes houd. De tocht over water was te lang en saai de bezochte attracties waren een slappe daginvulling waar de organisatie zich met een jantje-van-leiden van heeft afgemaakt.
In het hotel voor de overnachting worden wij te woord gestaan door een jongedame met een “Hilda aus der SS” houding. Wij moeten onder autoritair gezag vooral in haar patroontjes bewegen. U voelt hem al aankomen, de irritatie groeit en mijn medewerking vertraagt tot een minimum. Op het moment dat zij breedvoerig op een opmerking van mij gaat uitleggen waarom het allemaal nodig is laat ik haar met een glimlach om de mond uitpraten. Als zij is uitgepraat zeg ik alleen maar “But I don’t like the way you speak, I am stil the customer”. Als door een wesp gestoken keert zij om als het blad aan de boom, het goede kind was onbewust onbekwaam en dat is in één keer opgelost. Verder is het natuurlijk wel Vietnam en de mentaliteit is beduidend anders dan Cambodja.
Men laat een weverij zien met stoffen met ingewikkelde patronen en dan suggereren dat het betreffende weefgetouw dat gemaakt heeft. Overduidelijk is te zien dat dit simpele apparaat, dat direct begint te werken als de gids is uitgesproken, alleen horizontale lijnen kan weven. Tot onze komst was het weefgetouw zelfs buitenwerking.
De viskwekerij met een troep vissen die overduidelijk alleen rond het voergat zwemmen en waar men voor het contrast een paar goudkarpers tussen heeft geplaatst. Met het strooien van wat voer ontstaat er een fontein van water, errug spannend. Dan nog een aangelegde tuin van een hotel en een tempel uit 2003, lijkt ook weer zooo interessant. Feit is dat wij voor onze lol ook geen dagtrip organiseren naar de tuin van het grote Chinese van der Valk restaurant aan de A2 bij Breukelen en een kerk in Europa van na 1900 is al helemaal niet interessant. Aardig stukje toeristen verlakkerij en dan hebben we het nog maar niet over het drie maal wisselen van bus om eindelijk in Saigon aan te komen, lijkt het Nederlands openbaarvervoer wel. Afijn, ik ben weer aan een nieuw boek begonnen en de reisgenoten waren wel plezierig.

Laurens komt naar Vietnam en wij gaan samen verder en dan naar huis. Het einde van de reis nadert en je kunt je als vader geen beter einde wensen. Het is dan ook mooi geweest vind ik. Ik lijk mijn enthousiasme te gaan verliezen, mijn verbazing over alles, het wordt gewoon lijkt wel. En ik stel mij de vraag of dit de juiste instelling voor reizen is. Ik weet het niet.
Het gemak waarmee ik reis, mij inleef in nieuwe plaatsen en volken en gewoontes, mij op straat begeef en in openbaarvervoer. Het gemak waarmee ik aan lichaamstaal herken als ik word afgezet in nieuwe, schijnbaar vriendschappelijke, omgevingen en er dan op de juiste manier op reageer. De onderhandelingen met de tuktukmannen en iedereen die maar onderhandelen wil. Het gaat steeds makkelijker en met een lach van beide kanten. Is er dan niets nieuws meer behalve de omgeving van palmen en rijstvelden en bergen die schril afsteken tegen het vlakke Wormer- en Jisperveld waar wij iedere boom het liefst zien verdwijnen (en terecht).
Of kan het de globalisering binnen mijzelf zijn die dit teweeg brengt? Word ik na 6 maanden dan een echte wereldburger? Ik zou het zo graag op dat laatste houden. Maar als ik mij dan irriteer aan een Aziatisch “Ja” of het onbeduidende wiebelen van een Indisch hoofd of de ongeorganiseerdheid bij kleine en grotere Aziatische organisaties, dan heb ik met mijn inburgeringcursus nog een eindje te gaan.
Tot later.