22-10 Hiroshima

22-10 Hiroshima

Met de shinkansen op weg naar Hiroshima een plaats die je, naar mijn mening, moet bezoeken als je in Japan bent. Alleen al uit respect voor het leed dat de Japanners daar hebben ondergaan. Het zoeken naar een betaalbare slaapplaats volgens onze normen, viel niet mee. Rede waarom gekozen wordt voor de Old School methode namelijk met blindvertrouwen eropaf. Aangekomen op het station in Hiroshima worden de rugzakken gestald in een opslag naast de betaalde lockers. En wordt ons op het hart gedrukt vooral vóór 8 pm de rukzakken op te halen. Met Google als reisgids wordt de zoektocht opgestart. Het vraagt wat geloop als de ene na de andere is volgeboekt of alleen maar bestaat uit een dorm. Toch wordt enigszins toevallig een hotel gevonden met een kamer voor één nacht. Met wat valse charme en na wat drang op het creatieve vermogen gaat de jongedame met haar collega in overleg. Morgen blijkt er nog een (roken toegestaan) kamer vrij te komen alleen doet de airco het niet. Daartegen hebben wij geen enkel bezwaar en zijn de voorgenomen drie nachten gedekt. Het voorstel dat de rugzakken door het personeel wordt verplaatst maakt ons geluk compleet.

Het is nog redelijk vroeg dus op naar het Atomic Bomb Memorial. Daar staat hij dan, in al zijn stilte, het emotioneert mij. Dat was onverwacht. Lopend om het monument om de volle ervaring te ondergaan irriteren, net als in Auschwitz, de toeristen met hun f*king selfies ons. Het is schoolreisjes tijd dus gedurende de gehele vakantie trekt volledig jeugdig Japan aan ons voorbij. Maar zelfs die jeugd gaat respectabeler om met de betekenis van deze plek dan de selfiesidioten. Dat blijkt ook later als de bel wordt gepasseerd waarvan het geluid verondersteld wordt ieder mens op aarde te bereiken om hen bewust te laten zijn van hetgeen hier heeft plaatsgevonden. Een klein groepje jongeren, groep 8 naar schatting, heeft de bel geluid. Op mijn verzoek het nogmaals te doen voor de film wordt gretig gereageerd. De filmopname wordt gestart en op het aangegeven moment de bel geluid. Als vanzelfsprekend maken de kinderen, 6 stuks in getal, er een klein ceremonieel gebeuren van. Één van hen vouwt de handen en allen wachten tot hij klaar is. Met een brok in mijn keel, net als nu tijdens het typen en de gedachten eraan,sta ik te filmen en geef een vette duim.

Het gebouw aan zich staat dichtbij het epicentrum waar de bom, 600 meter bovengronds, tot ontploffing kwam. Meer dan 150.000 doden en gewonden tijdens en in de vele jaren daarna ten gevolgen hebbende.

Standaard staat de wekker op 8.00 uur voor vandaag zeker. Het is een vol programma, gang is alles. Na het ontbijt eerst het Peace Memorial Park met tevens het museum. Een lange rij wachtende schrikt niemand af. De rij gaat snel. Binnen in het museum heerst een respectvolle stilte en het aanblik van alle leed, verminkingen en verschrikking draagt daaraan bij. Foto’s en films van vóór, tijdens (voor zover mogelijk) en na de bom geven een uitstekende indruk van alles. De hele presentatie is erop gericht het gebeuren een gezicht te geven, en met succes. Iet dergelijks mag nooit meer gebeuren hoe dichtbij het nu ook is.

Eerlijkheid gebied te zeggen dat ook de halsstarrige houding van de Japanse Keizer en stellig ook zijn militaire top, mede hebben bijgedragen aan dit leed. (hoe herkenbaar weer) En ook niet te vergeten, mogelijk enige ambitie bij de Amerikaanse militaire top.

Iets luchtiger wordt de dag voortgezet met een bezoek aan Hiroshima kasteel. Weer een mooi bouwwerk maar haalt het niet bij Himeij. Binnen is er meer aandacht besteed aan de geschiedenis eromheen. Het kasteel is namelijk gebouwd in 1590 op een zandbank. Niet bepaald een plek voor een kasteel volgens insiders. Maar de Daimyo Mori Terumoto had enige kennis van waterwerken opgedaan in China en bij een Japanse bevolkingsgroep. Daarmee wist hij de zandbank tot een stabiel geheel om te vormen en binnen twee jaar de bouw van het kasteel te voltooien. Net als bij het WK in Qatar telden in die tijd mensenlevens niet en was dwangarbeid een algemeen geaccepteerd (door de edelen dan misschien) gebeuren. Totdat de bom ook hier alles met de grond gelijk maakt. Het skelet van het huidige kasteel is dan ook met moderne middelen tot stand gekomen. Een ander soort Nieuw Classicisme dus.

De tweede man van de Daimyo was een kundig mens met veel kwaliteiten en werd daarom verzocht op twee kilometer van het kasteel een tuin aan te leggen. De Shukkeien Garden een landschapstuin gelijk Himeij maar totaal anders. Om een grote vijver voorzien van meer dan 100 kooikarpers en daarnaast nog andere vissen, is een prachtig park aangelegd. Daarin bergen en valleien, theehuizen, watervallen, bruggen en eilandjes. Veel is een afspiegeling van bestaande landschappen of minstens daardoor geïnspireerd. En alles staat weer op de juiste plek en komt volledig tot zijn recht.

Na de tuin op de combiticket naar het museum. Een paar prachtige stukken waarvan één van Dali. Het mooiste stuk mocht niet gefotografeerd helaas, een houten beeld. En aangezien de dame die mij daarop attendeerde mij als een havik in het oog hield was van stiekem ook geen spraken.

Nu is het shopping time. En terwijl ik mij aan de koffie laaf gaat Els op onderzoek naar alles dat de Nederlandse winkels niet te bieden hebben. De koffie is eerder genuttigd dan Els haar honger gestild en gezamenlijk trekken wij verder.

Voor de maaltijd wordt een heus sushi restaurant aangedaan. Maar op de grond zitten is niet aan Els besteed. Gelukkig ook niet voor veel Japanners en heeft men onder het lage tafeltje een zitkuil voor de benen gecreëerd, wat een oplossing. Tijdens het nuttigen van de uitstekende maaltijd ontstaan er contacten met een Japanse familie waarvan het éénjarige jongetje als intermediair optreedt en zijn speelgoed met mij deelt. Of dat nu zo’n goed plan was? Een Nederlands stel schuift aan met aanvankelijk gelijke bedenkingen als Els en hilarisch delen wij de ervaring. Een gezellig gesprek ontstaat totdat wij min of meer de tent uit worden gekeken. “Er zijn nog 12 wachtenden voor u”.

De volgende dag doen wij rustig aan en ontbijten weer in dezelfde gelegenheid als gisteren. Weer zit de oude dame daar die ons gisteren herkende van de dag ervoor, maar toen waren wij er nog niet en we laten het erbij. Als wij gedag zeggen schuift zij aan en ik geef haar een setje Delfsblauwe klopjes speciaal voor dit soort momenten meegebracht. We moeten het uitleggen met woord en beeld. De voormalig lerares Engels oefent haar skills en is redelijk te verstaan. Na ons geschenk staat zij op om even later met een kleinoot van haarkant aan te komen.

De laatste dag wordt rustig aan gedaan en nemen wij de trein en veerboot naar Miyajima eiland. Aldaar is een tempel dat binnen de vloedlijn gebouwd is en daardoor veelal omgeven is door water. Als hoogte punt staat er een grote Torii poort midden in de zee. Ook hier lopen Sikaherten rond maar ontbreken de hertenkoekjesverkopers. Dien ten gevolgen buigen de Sikaherten hier niet als er wat eetbaars wordt aangeboden. Bij de Todaiji was dit dus duidelijk aangeleerd en overgeleverd gedrag blijkt maar weer. Voor biologen een interessant gegeven lijkt mij omdat dit bij apen reeds geconstateerd is maar van herten heb ik nog niet eerder gehoord.

Er heerst een gezellige sfeer en na de tempel lopen wij nog wat rond door de bossen die als park worden aangeduid alvorens huiswaarts te keren. Het wordt een vroegertje vandaag mede doordat een slaapplaats in Nagasaki snel gevonden is.